مراقبت از بخیهها
بخیهها با بستن زخمها و برشها به بهبودی آنها کمک میکنند. هنگامی که یک زخم بهبود پیدا میکند، بخیهها کار خود را انجام دادهاند و برداشته میشوند (برخی از انواع بخیه به طور خودکار جذب میشوند). مراقبت از بخیهها به بهبود زخم کمک میکند و احتمال برجای ماندن اثر زخم یا اسکار را به حداقل میرساند. پزشکان چگونه زخمها را میبندند؟
بخیه روشی است که برای بستن زخم به کار میرود. این زخم ممکن است برش جراحی به وجود آمده در اتاق عمل باشد و یا یک برش ناشی از برخورد اشیا تیز که در اورژانس یا مطب پزشک بخیه میشود. ممکن است برخی از بخیهها به دلیل قرار گرفتن در عمق زخم یا زیر پوست دیده نشوند اما زخمهایی که روی پوست قابل مشاهده هستند، باید تحت مراقبت قرار بگیرند. بخیه انواع مختلفی دارد. در اکثر اوقات بخیه با نخ بخیه انجام میگیرد. علاوه بر این منگنه یا چسب نیز میتوانند نوعی از بخیه محسوب شوند.
سوچور یا بخیه با نخ چیست؟
بخیه با نخ و سوزن، نوعی از بخیه است که در آن لبههای زخم دوخته میشوند تا پوست بهبود پیدا کند. این نوع از بخیهها میتوانند از مواد طبیعی مانند ابریشم یا مواد مصنوعی مانند نایلون ساخته شوند.
انواع بخیه با نخ
- بخیههای معمولی: پس از بهبودی زخم توسط پرستار یا پزشک برداشته میشوند.
- بخیههای قابل جذب: نخ استفاده شده در این نوع بخیه از موادی ساخته شده است که به طور طبیعی توسط بدن جذب میشوند و نیازی به برداشته شدن آنها وجود ندارد. این نوع از بخیه خصوصاً برای بخیه زخمهای زیر سطح پوست بسیار پرکاربرد هستند.
انواع دیگر بخیه که در درمان زخمها یا بریدگیها کاربرد دارند:
- بخیه با چسب مخصوص پوست که بعد از چند هفته خود به خود از پوست جدا میشود.
- نوار چسب (مانند استری استریپ ها) که آنها نیز بعد از مدتی خود به خود جدا میشوند.
- منگنههای فلزی یا استاپل که باید توسط پزشک یا پرستار برداشته شود.
نحوه مراقبت از بخیهها
تمیز و خشک نگه داشتن بخیه اهمیت زیادی دارد. فقط در صورت توصیه پزشک میتوان از کرم یا لوسیونها روی بخیهها استفاده کرد. اگر بانداژ یا پانسمان دارید، در مورد نحوه مراقبت از پانسمانها باید با پزشک معالج یا پرستار خود صحبت کنید.
شما باید بخیههای خود را خشک نگه دارید و اگر بخیهها خیس شدند آنها را تغییر دهید. در مقاله خیس شدن بخیه باید و نباید های خیس شدن بخیه را خواهید خواند. اگر نمیتوانید این کار را به تنهایی انجام دهید به پزشک یا پرستار مراجعه کنید.
مراقبت از بخیه در 2 روز اول
در دو روز اول بعد از بخیه برای جلوگیری از باز شدن مجدد زخم باید فعالیتهای بدنی خود را محدود کنید. خصوصاً کودکان باید از فعالیتهایی مانند دوچرخه سواری، شنا یا بازی در محیطهای آلوده مانند زمینهای بازی خاکی منع شوند.
بعد از 24 تا 48 ساعت میتوانید ناحیه بخیه شده را به آرامی و به شکل مختصر زیر دوش بشویید و سپس با دقت محل بخیهها را خشک کنید. بهتر است زخم را به طور کامل وارد آب نکنید. بنابراین از حمام کردن در وان، شنا کردن یا شستشوی ظرفها بدون دستکش تا زمان بهبودی کامل زخم و کشیدن بخیه یا جذب بخیه خودداری کنید.
درد ناشی از زخم و بخیهها معمولاً با یک داروی مسکن ساده درد قابل کنترل خواهد بود. در هنگام درمان زخم از خاراندن زخم یا کندن خون خشک شده روی زخم خودداری کنید. برداشتن پوست روی زخم یا کندن خونهای لخته شده روی زخم میتواند باعث افزایش احتمال باقی ماندن جای زخم شوند.
مراقبت از بخیه در بلند مدت
در ابتدا، محل زخم شما قرمز و متورم خواهد شد؛ اما با گذشت زمان رنگ آن روشنتر شده و انعطاف پذیری زخم نیز بیشتر میشود. در طول سال اول، از جای زخم باقی مانده در مقابل تابش نور خورشید محافظت کنید تا از تیره شدن محل زخم جلوگیری شود.
بخیههای نخی چه مدت باقی میمانند؟
بخیهها اغلب پس از 5 تا 10 روز برداشته میشوند؛ اما این بستگی به مکان آنها دارد. برای اطلاع از زمان دقیق برداشته شدن بخیهها باید با پزشک یا پرستار خود صحبت کنید. بخیههای قابل جذب ممکن است طی یک یا دو هفته جذب بدن شوند؛ اما برخی از آنها نیز ممکن است تا چند ماه باقی بمانند.
بخیهها چه زمانی برداشته میشوند؟
زمان برداشته شدن بخیهها به محل قرارگیری آنها روی بدن بستگی دارد. بخیه زخمهای صورت معمولاً بعد از 3 تا 5 روز برداشته میشوند. در حالی که بخیههایی که در نزدیک مفاصل قرار دارند یا در محلی قرار دارند که پوست مرتباً در حال حرکت است، ممکن است برای چند هفته باقی بمانند. زمان بندی درست و پیروی کردن از دستور العمل های پزشک در هنگام برداشته شدن بخیهها اهمیت زیادی دارد زیرا میتواند احتمال بروز جای زخم یا اسکار را به حداقل برساند و احتمال بروز عفونت را کاهش دهد. در مواردی که بخیهها از نوع جذب شونده هستند نیازی به برداشتن بخیه نیست.
چه موقع باید بخیهها توسط پزشک بررسی شود؟
زمانی که بخیه با شرایط زیر رو به رو میشود باید به پزشک مراجعه کنید تا وضعیت بخیه توسط پزشک بررسی شود:
- باز شدن دوباره زخم
- عدم بهبودی زخم بعد از 5 روز
- خارج شدن بخیه زودتر از موعد
- زخم قرمزتر، متورم یا دردناکتر شده باشد
- مقدار ترشح یا چرک افزایش پیدا کند
- تب
بعد از برداشته شدن بخیه چه اتفاقی می افتد؟
زخمهای در حال بهبود حساستر خواهند بود و احتمالاً احساس خارش خواهید کرد؛ اما باید از خارش زخم خود داری کنید. خاراندن زخم میتواند باعث عفونت زخم شود. قرمز بودن زخم در طی فرایند بهبود زخم کاملاً عادی است؛ اما اگر این قرمزی در حال گسترش از لبههای زخم بود، گرمتر و دردناکتر شد یا شاهد ترشحات چرکین زخم بودید، بخیهها باید فوراً توسط پزشک بررسی شود. در صورت وجود عفونت، بخیهها برداشته میشود و پزشک معالج از آنتی بیوتیک برای کنترل عفونت استفاده خواهد کرد.
پس از برداشتن بخیه، ماهها طول میکشد تا زخم و جای زخم به طور کامل بهبود پیدا کنند. برای دو تا سه ماه یک خط قرمز رنگ و برآمده در محل زخم وجود خواهد داشت. در طول دو ماه بعدی این جای زخم به تدریج صاف میشود. سرانجام جای زخم به طول کامل محو میشود.
همه زخمها و برشهای روی پوست جای زخم را از خود به یادگار میگذارند. برخی از پزشکان ممکن است کرم، پماد یا ژلهای ویتامین E را برای به حداقل رساندن جای زخم توصیه کنند. هرچند همچنان هیچ تحقیقات قابل اعتمادی روی نتیجه بخشی این کرمها و کاهش آثار زخم انجام نشده است.