هرآنچه باید در مورد دیابت بدانید
دیابت یا بیماری قند، اصطلاحی است که به وجود اختلالاتی که باعث افزایش قند خون (گلوکز) در بدن میشوند، اشاره میکند. گلوکز یا قند خون، انرژی لازم برای مغز، ماهیچهها و بافتهای بدن را تأمین میکند. هنگام غذا خوردن، بدن شما کربوهیدراتهای موجود در غذا را به شکل گلوکز تجزیه میکند. وجود گلوکز در خون باعث میشود تا پانکراس هورمونی به نام انسولین آزاد کند. انسولین همچون کلید عمل میکند و باعث میشود تا گلوکز از خون وارد سلول شود. اگر انسولین کافی توسط بدن تولید نشود، یا مقدار گلوکز در خون اضافه باشد، بدن نمیتواند عملکرد عادی خود را ادامه دهد. در این صورت علائم دیابت بروز خواهند کرد.
دیابت کنترل نشده با آسیب رساندن به اعصاب و عروق خونی، میتواند عوارض جدی را به دنبال داشته باشد و خطر ابتلا به بیماریهای زیر را افزایش دهد:
- بیماری قلبی
- سکته
- بیماری کلیوی
- آسیب عصبی
- بیماری چشم
تغذیه و ورزش میتوانند به مدیریت دیابت کمک کنند، اما پیگیری وضعیت قند خون نیز اهمیت زیادی دارد. درمان دیابت ممکن است شامل مصرف انسولین یا داروهای دیگری باشد.
انواع دیابت
دیابت انواع مختلفی دارد که ما در اینجا به آنها اشاره خواهیم کرد:
پیش دیابت: سطح قند خون از سطح طبیعی آن بیشتر است؛ اما به اندازهای بالا نیست که فرد دیابتی محسوب شود.
دیابت نوع 1:یک بیماری خودایمنی است. سلولهای پانکراس توسط سیستم ایمنی تخریب میشوند و انسولینی تولید نمی شود. حدودا 10 درصد افراد دیابتی، به دیابت نوع 1 مبتلا هستند.
دیابت نوع 2: سلولهای بدن به انسولین مقاوم میشوند و گلوکز در خون تجمع پیدا میکند.
دیابت بارداری: افزایش میزان قند خون در دوران بارداری است. گاهی اوقات مادران باردار نمیتوانند به اندازه کافی انسولین تولید یا جذب کنند.
پیش دیابت: طبق گزارش انجمن دیابت آمریکا (ADA)، افرادی که به دیابت نوع 2 مبتلا میشوند تقریباً همیشه ابتدا به پیش دیابت مبتلا شدهاند. پیش دیابت به این معناست که سطح قند خون بالا رفته است؛ اما هنوز به اندازه کافی بالا نیست که بتوان آن را به عنوان دیابت در نظر گرفت.
دیابت نوع 1:
همانطور که اشاره کردیم، در دیابت نوع 1 پانکراس نمیتواند انسولین تولید کند. براساس اطلاعات ارائه شده توسط ADA، 1.25 میلیون آمریکایی مبتلا به این بیماری هستند. این حدود 5 درصد از کل موارد تشخیص دیابت در آمریکاست. تخمین زده میشوند هر سال 40 هزار نفر در ایالات متحده با بیماری دیابت نوع 1 تشخیص داده میشوند.
دیابت نوع 2
دیابت نوع 2 شایعترین نوع دیابت است. در این بیماری، پانکراس میتواند مقداری انسولین تولید کند؛ اما سلولهای بدن نمیتوانند به طور موثری به انسولین پاسخ دهند و آن را از خون جذب کنند. این موضوع به “مقاومت انسولین” معروف است. طبق آمارهای جهانی، حدود 90 تا 95درصد موارد تشخیصی دیابت، مبتلا به دیابت نوع 2 هستند.
دیابت بارداری
این شکل از دیابت در دوران بارداری بروز میکند.آمارها حاکی از آنست که، هرساله بین 2 تا 10 درصد زنان حامله در ایالات متحده، مبتلا به دیابت بارداری میشوند. طبق آمار موسسه ملی دیابت و گوارش و بیماریهای کلیوی آمریکا (NIDDK)، زنان مبتلا به دیابت حاملگی، تا 10 سال پس از حاملگی، همچنان در خطر ابتلا به دیابت نوع 2 هستند.
شیوع دیابت و میزان آگاهی
بیش از 100 میلیون بزرگسال در ایالات متحده به دیابت یا پیش دیابت مبتلا هستند. منابع معتبر اعلام کردهاند که در سال 2015، 30.3 میلیون آمریکایی یا چیزی در حدود 10 درصد از جمعیت آمریکا مبتلا به دیابت بودند. از این تعداد حدود 7.2 میلیون نفر از ابتلای خود به دیابت خبر ندارند. در دنیا بیش از 400 میلیون دیابتی وجود دارد که طبق آمار 50 درصد از آنها از دیابت خود اطلاع ندارند.
گزارش سالانه CDC نشان میدهد که تعداد دیابتیها در افراد بالای 18 سال در حال افزایش است.
علل دیابت و عوامل خطرساز
دیابت نوع یک، که قبلاً با نام دیابت نوجوانان نیز شناخته میشد، معمولاً در سنین کودکی تشخیص داده میشود. با اینکه عواملی مانند ژنتیک و ویروسهای خاص ممکن است در این بیماری نقش داشته باشند اما علت دقیق آن ناشناخته است. هیچ درمان قطعی یا پیشگیرانهای برای دیابت نوع 1 وجود ندارد؛ اما میتوان به مدیریت علائم بیماری کمک کرد.
با افزایش سن، خطر ابتلا به دیابت نوع 2 افزایش پیدا میکند. اگر مبتلا به دیابت حاملگی یا پیش دیابت باشید، خطر بروز دیابت نوع 2 در شما بیشتر خواهد شد. اضافه وزن یا داشتن سابقه دیابت در خانواده نیز از عوامل خطرساز به حساب میآیند.
در حالی که به طور کامل نمیتوان خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را از بین برد؛ اما رژیم غذایی سالم، کنترل وزن و ورزش منظم میتواند به پیشگیری از این بیماری کمک کند. در مقاله 6 تمرین عالی برای مبتلایان به دیابت و کنترل دیابت با ورزش درباره سبک زندگی سالم بیشتر بخوانید.
عوارض دیابت
نابینایی یک عارضه شایع در دیابت است. رتینوپاتی دیابتی (آسیب به شبکیه چشم) شایعترین علت نابینا شدن در بین مبتلایان به دیابت است. این عارضه، اصلی ترین دلیل کاهش بینایی در بزرگسالان به حساب میآید. دیابت همچنین عامل اصلی نارسایی کلیه است. آسیب به سیستم عصبی یا نوروپاتی نیز یکی دیگر از عوارض دیابت است که بخش بزرگی از مبتلایان به دیابت به آن دچار میشوند. همچنین بسیاری از افراد مبتلا به دیابت با مشکل اختلالات حسی و حرکتی در دستها و پاها یا سندرم تونل کارپال رو به رو میشوند.
علاوه بر این دیابت میتواند باعث مشکلات گوارشی و اختلال در نعوظ شود. دیابت میتواند منجر به افزایش فشار خون، بیماری قلبی و سکته مغزی شود. قطع عضو اندامهای تحتانی مانند انگشتان پا نیز در بیماران دیابتی شایع است. براساس آمار ارائه شده توسط ADA، دیابت هفتمین عامل مرگ و میر در ایالات متحده آمریکا به حساب میآید.