کالوس یا پینه
چکیده کالوس یا پینه :
در اثر فشار و یا اصطکاک طولانی مدت یا مداوم در نقاط تحت فشار یا کشش پا ، لایه های پا ( اپیدرم ) ضخیم تر شده و تشکیل پینه یا کالوس را میدهند
پینه چه در افراد غیردیابتی و همینطور در بیماران با بیماری زمینه ای دیابت قابل تشکیل است.
در بیماران با دیابت کنترل نشده مزمن ، اختلالات حسی باعث آتروفی سیستم عصبی عضلانی پا ، تغییر شکل یا دفورمیتی پا ، تغییر ساختار آناتومیک پا ، کاهش ضخامت لایه چربی زیر جلدی می شود ، که همه ی موارد ذکر شده باعث افزایش فشار در برخی نقاط رو یا کف پا یا مچ میگردند ، که در نتیجه ی آن ریسک ایجاد پینه به شدت افزایش می یابد
پینه عبارتست از ضخیم شدگی قسمتی از پوست بخصوص در نواحی انگشتان دستها، کف پا و انگشتان پاها، زانوها و….. که در اثر فشار و سایش زیاد ایجاد میشود. درحقیقت پینه ها عوامل حفاظتی پوست در برابر فشار و اصطکاک هستند.
در افراد سالم، پینه ها تا زمانی که بزرگ و دردناک نشده باشند مشکلی ایجاد نمیکنند ولی در افراد دیابتی و افرادی که به نوعی دچار مشکل خونرسانی در پاهای خود هستند، پینه ها در دراز مدت می توانند عامل ایجاد زخم و عفونت در کف پا و انگشتان شوند.
پوشیدن کفش تنگ و نامناسب، باعث ایجاد فشار و اصطکاک در نقاط خاصی از پا میشود که یکی از علل عمده ضخیم شدن پوست در این نواحی و تشکیل پینه ها است.
ناهنجاریهای پا، بویژه در هنگام حرکت و راه رفتن، منجر به افزایش فشار در این نقاط حساس است و میتواند یکی از دلایل ایجاد پینه یا کالوس باشد.
تغییر شکل انگشتان پاها(دفرمیتی)، به مرور زمان باعث خم شدن انگشتان به سمت پایین و ایجاد برجستگیهای استخوانی بر روی آنها میشود، که در اثر سایش و فشار ناشی از رویه کفش یا دمپایی میتواند منجر به ایجاد پینه ها و نهایتا زخم در این نواحی بشود که در بیماران دیابتی ممکن است به زخم مزمن و زخم پای دیابتی .
بهترین روش برای پیشگیری و از بین بردن پینه ها در مراحل اولیه، استفاده از کفش مناسب و پدهای طبی است. همچنین مرطوب نگه داشتن پوست، استفاده از آب گرم، سوهان و سنگ پا برای برداشتن لایه های سطحی پینه ها میتواند مفید باشد. همچنین معاینه و بررسی روزانه پاها در افراد دیابتی، گام موثری در پیشگیری و کنترل کالوسها و زخمهای این ناحیه است.
محل های مستعد تشکیل پینه :
نوک شست و یا انگشتان یا بین انگشتان، در اثر پوشیدن کفش و یا دمپایی نا مناسب
زیر شست ، در اثر محدودیت حرکت مفصل شست
در ناحیه پاشنه یا سر متاتارس ها ، در اثر دفورمیتی های ناشی از اختلالات حسی
سر قوزک خارجی ، در اثر چهار زانو نشستن طولانی
کالوس یکی از مهم ترین ریسک فاکتور های بروز زخم دیابتی محسوب میشود و از این نظر باید به وجود و درمان و پیشگری از تشکیل کالوس توجه ویژه ای داشت
درمان و برداشتن پینه بیماران دیابتی:
برداشتن کالوس با ابزارهای مختلف اعم از تیغ های جراحی ، تیغ های تراش کالوس ، کراتوریموال های برقی و … ممکن است . جهت برداشتن کالوس در بیماران دیابتی حتما به کارشناس زخم مراجعه نمایید
پیشگیری از ایجاد کالوس یا پینه:
مهم ترین فاکتور درمانی کالوس یا پینه پیدا کردن علت تشکیل پینه می باشد که غالبا با پوشیدن و یا اصلاح کفش های قالب گیری شده دیابتی جهت برداشتن فشار از نواحی مستعد کالوس قابل انجام است
همینطور اصلاح سبک زندگی ( خودداری از پیاده روی یا ایستاده های طولانی مدت و خودداری ازچهار زانو نشستن ) یکی از مهم ترین فاکتور های پیشگیری از بروز پینه در بیماران دیابتی می باشد .
همینطور جهت جلوگیری از بروز پینه و زخمتوصیه بهموارد زیر میگردد :
– شستشوی روزانه پا
– خشک کردن پا مخصوصا بین انگشتان
– مرطوب کردن پوست پا ( به جز بین انگشتان ) با کرم های مرطوب کننده مخصوص پاهای دیابتی
– استفاده ازسوهان دیابتی در حمام در نواحی ضخیم شدگی پوست
– به پا داشتن جوراب نخی سفید رنگ (ترجیحا جوراب دیابتی)
– برای راه رفتن همواره از کفش یا صندل دیابتی قالب گیری شده استفاده نمایید
– قبل از پوشیدن کفش ، از نبودن شی خارجی داخل کفش اطمینان حاصل نمایید
– سیگار با کاهش تعریق سطحی ریسک خشک شدن پوست و در نتیجه بروز پینه و در نهایت زخم را نیز زیاد می کند