عفونت زخم
برش و پارگی در پوست در اثر جراحی یا آسیب دیدگی، به باکتری‌ها اجازه می‌دهد که وارد بدن شوند و شروع به تکثیر کنند. شناسایی اولین نشانه‌های عفونت زخم، به متخصصین مراقبت از سلامت اجازه می‌دهد تا به سرعت از گسترش عفونت جلوگیری کنند و روند درمانی را آغاز نمایند. شما در این مقاله با برخی از رایج‌ترین علائم و نشانه‌های عفونت زخم آشنا خواهیم شد:
1. تب بیشتر از 38 درجه
معمولاً بیشتر بیماران بعد از جراحی تب خفیف کمتر از 38 درجه را تجربه می‌کنند. اما اگر تب به 38 یا بیشتر برسد و همچنان به بالارفتن ادامه دهد، می‌تواند نشانه عفونت زخم باشد. بیمارانی که تب دارند ممکن است دچار سردرد و کاهش اشتها شوند. در این شرایط با استفاده از پانسمان‌های ضد میکروبی می‌توان زخم‌های عفونت کرده را تا حدودی درمان کرد.
2. احساس ناراحتی و بیماری
سؤال کردن در مورد احساس بیمار می‌تواند بخش مهمی از ارزیابی و بررسی عفونت زخم باشد. معمولاً بیماران بعد از جراحی یا آسیب دیدگی به مرور زمان بهبود پیدا می‌کنند و باید هر روز احساس بهتری نسبت به روز قبل داشته باشند. احساس خستگی، کمبود انرژی و شدیدتر شدن بیماری در اینگونه افراد می‌تواند نشانه‌ای از ابتلا به عفونت موضعی یا سیستمیک در بدن آن‌ها باشد. گاهی اوقات ممکن است بیمارانی که از جراحی و آسیب دیدگی بهبود پیدا کرده‌اند، ابتدا مدتی احساس خوبی داشته باشند اما به یکباره حس کنند بدتر شده‌اند و احساس ناراحتی و بیماری مجدداً در آن‌ها بروز کند. به این ترتیب همانطور که اشاره کردیم سؤال کردن در مورد احساسات بیمار می‌تواند در ارزیابی شما نقش اساسی ایفا کند.
3. ترشحات سبز رنگ، چرکی و بدبو
معمولاً از زخم‌ها ترشحات شفاف یا زرد رنگی خارج می‌شود که نشانه بدی نیست. این ترشحات در زخم‌های تمیز و سالم دیده می‌شوند و می‌توان با پانسمان یا فشار منفی آن‌ها از آن‌ها جلوگیری کرد. اما اگر ترشحات چرکی و بدبو باشد، نشانه عفونت زخم است.
4. افزایش یا تداوم درد ناشی از زخم
به طور کلی، درد بیماران بعد از بهبودی از جراحی و آسیب دیدگی به تدریج کاهش پیدا می‌کند. حتی اگر در ابتدا از داروهای مسکن و ضد درد استفاده می‌کنند، باید بتوانند به تدریج استفاده از داروها را کاهش دهند و در نهایت با گذشت زمان مصرف اینگونه داروها را قطع کنند. افزایش یا تداوم درد می‌تواند نشانه عفونت زخم باشد. سؤال از بیمار در مورد میزان درد به صورت دوره‌ای و پیگیری میزان استفاده از داروهای ضد درد می‌تواند به شناسایی یک عفونت زمینه‌ای کمک کند.
5. قرمزی اطراف زخم
در ابتدا به دلیل التهاب طبیعی ناشی از بهبود، زخم‌ها قرمز به نظر می‌رسند؛ اما این قرمزی و التهاب باید به تدریج در طی 5 تا 7 روز کاهش پیدا کند. اگر در این مدت قرمزی اطراف زخم همچنان گسترده‌تر و وخیم تر شود، این نشانه عفونت زخم است. برای شناسایی گسترش قرمزی اطراف زخم، می‌توان از زخم عکس گرفت یا اطراف زخم خط‌هایی کشید و میزان گسترش آن را بررسی کرد.
6. تورم زخم و نواحی آسیب دیده اطراف آن
همچون قرمز شدن زخم، تورم نیز در مراحل اولیه بهبود زخم طبیعی است. با این حال، تورم باید به طور مداوم در حال کاهش باشد. تورم مداوم می‌تواند نشانه دیگر از عفونت زخم یا مشکلات دیگر باشد.
7. پوست داغ در اطراف زخم
اگرچه احساس مقدار کمی گرما در اطراف زخم کاملاً طبیعی است؛ اما وقتی با لمس کردن اطراف زخم متوجه داغ شدن آن می‌شوید و این حرارت بالا بعد از مدتی فروکش نمی‌کند، این موضوع نشانه‌ای از مبارزه بدن با عفونت است.
آزاد شدن مواد شیمیایی وازواکتیو (مواد تأثیر گذار بر رگ‌های خونی) که جریان خون را در نواحی اطراف زخم افزایش می‌دهد، باعث داغ شدن پوست اطراف زخم می‌شود. علاوه بر این، دستگاه ایمنی بدن با ارسال لنفوسیت‌ها برای تولید آنتی بادی‌ها و از بین بردن پاتوژن ها به همراه فاگوسیت ها که باکتری‌های مرده را از بین می‌برند، باعث ایجاد گرمای بیشتر می‌شود.
8. کاهش عملکرد و توان حرکتی
از دست دادن توانایی بیمار در جابجایی عادی ناحیه آسیب دیده و زخمی، ممکن است یکی دیگر از نشانه‌های عفونت زخم باشد. هرچند باید این نکته را در نظر داشت که گاهی ممکن است جراحی و آسیب دیدگی باعث مشکلات حرکتی شود، با این حال در اکثر موارد زخم‌ها به اعصاب، رباط‌ها، تاندون‌ها، استخوان‌ها و مفاصل آسیبی نمی‌رسانند. به این ترتیب، اگرچه معمولاً تلاش بیمار برای جابه جایی قسمت آسیب دیده ممکن است باعث سوزش، بی حسی و سوزن سوزن شدن نواحی اطراف زخم شود، اما در هر حال بیمار باید بتواند بدون مشکل و درد زیاد ناحیه آسیب دیده بدن خود را جا به جا کند. عدم توانایی در جا به جایی می‌تواند نشانه مهمی از عفونت زخم باشد.
اهمیت شناخت نشانه‌های عفونت زخم
نشانه‌های عفونت زخم، چه حاصل از حضور یک پاتوژن یا هر عامل دیگری باشد، به میزان قدرت سیستم ایمنی فرد بستگی دارد. در صورتی که زخم در نواحی با باکتری بالا قرار داشته باشد، بیمار دارای بیماری‌های مزمن مانند دیابت یا مشکلات قلبی و عروقی باشد و یا مراقبت کافی از زخم صورت نگیرد خطرات و ریسک عفونت زخم افزایش پیدا خواهد کرد. از آنجایی که عفونت زخم بعد از جراحی یکی از مشکلات شایع شرایط بیمارستانی به حساب می‌آید و یکی از عوارض مهم مرگ و میر هم محسوب می‌شود، شناخت و درمان عفونت زخم به یکی از اصلی‌ترین اهداف مدیریتی متخصصان مراقبت از سلامت تبدیل شده است.
منبع واندسورس
