زخم عفونی

علائم و نشانه های عفونت زخم

علائم و نشانه های عفونت زخم

زخم عبارت است از گسیختگی یک اپی‏تلیوم یا پوشش در هر قسمتی از بدن اعم از پوست، مخاط دستگاه گوارشی و… که براساس نوع زخم در هر قسمتی از بدن، درمان‌ها متفاوت خواهند بود. پس زخم‌ها می‏توانند در نقاط مختلفی از بدن چه در ارگان‏های داخلی مانند دستگاه گوارش یا در ارگان خارجی مانند پوست ایجاد شوند. در این مقاله ما قصد داریم علائم عفونت زخم را به شما معرفی و بررسی کنیم.

 

انواع زخم ها و علل آن

زخم ها از نظر المان های مختلف در دسته های گوناگون تقسیم میشوند.

همانطور که گفته شد، در اغلب موارد، زخم های عفونی به وسیله باکتری ها ایجاد می شوند که از پوست، سایر قسمت های بدن و یا محیط خارجی، به زخم منتقل می شوند.

شایع ترین باکتری هایی که باعث عفونت زخم می شوند، استافیلوکوکوس اورئوس و سایر گروه های استافیلوکوک ها است. آلودگی از سایر قسمت های بدن نیز ممکن است باعث عفونت زخم شود. عدم رعایت تکنیک های تنفس زخم و شرایط غیر بهداشتی ممکن است خطر ابتلا به عفونت زخم را افزایش دهد.

دسته بندی زخم از نظر انسجام لایه های پوست:

1.زخم های بسته (Closed wounds):

هیچ گونه گسستگی در لایه های پوست مشاهده نمی شود:

  • کوفتگی (Contusions): گسستگی در پوست دیده نمی شود ولی آسیب به بافت های زیرین از قبیل عروق خونی و ادم مشهود است.
  • کبودی (Ecchymosis): تغییر رنگ پوست به علت نشت خون از رگ های خونی به بافت های سطحی تر می باشد.

 

  • خونمردگی (Haematoma): تجمع موضعی خون در بافتها، یک ارگان یا یک حفره از بدن می باشد.

 

2.زخم های باز (Open wounds):

گسستگی در لایه های پوست یا لایه های مخاطی دیده می شود:

  • خراشیدگی (Abrasion): زخم سطحی که به دلیل خراش یا کشیده شدن پوست، بر روی سطح محکم و خشن ثابتی ایجاد می شود.
  • پارگی (Laceration): زخم با لبه های نامنظم، دندانه دار پاره شده ای که همراه با آسیب به بافت های اطراف می باشد.

 

  • سوراخ شدگی (Puncture wound): دهانه کوچکی که توسط شی برنده ای به صورت متمرکز در یک نقطه تا بافت های زیرین راه می یابد.

 

  • زخم نافذ (Penetrating): زخمی است که با عبور جسمی از لایه های پوست و مخاط به بافت ها و ارگان های داخلی تر ایجاد می شود.

 

  • زخم پرفوره (Perforating wound): زمانی ایجاد می شود که یک شی یا جسم هم داخل زخم شده و هم از بافت یا ارگان های داخلی خارج می شود.

 

دسته بندی زخم ها از نظر طول مدت زمان ابتلا به زخم:

  1. زخم حاد:

زخم حاد زمانی اتفاق می افتد که یکپارچگی لایه های پوست در اثر عوامل خارجی مانند: ضربه یا تروما، جراحی، گرما، الکتریسیته، مواد شیمیایی، ساییدگی و…آسیب دیده یا ازبین رفته باشد. اینگونه زخمها به تازگی ایجاد شده اند و معمولا” کمتر از شش هفته بهبود می یابد. زخم جراحی، ساییدگی ناشی از تصادفات، سوختگی و زخم محل دهنده پیوند پوست از جمله این زخم ها می باشد.

  1. زخم مزمن یا غیر قابل التیام:

در واقع همان زخم حاد است با این تفاوت که روند بهبود زخم آن به دلیل عواملی مانند عدم خونرسانی مناسب به بافت آسیب دیده، فشار موضعی، دیابت و…. به تعویق افتاده یا متوقف گردیده است (طول مدت بیش از شش هفته) مانند زخم فشاری( زخم بستر)، زخم های عروقی پا و زخم پای دیابتی.

 

دسته بندی زخم ها از نظر درجه آلودگی به باکتریها:

تفاوت زخم ها در این دسته بندی در تعداد باکتریهای موجود در زخم  و نحوه تعامل آنها با سیستم ایمنی و دفاع بدن بیمار می باشد.

زخم تمیز  (Clean wound):

هیچ نشانه ای از وجود میکروارگانیسم ها دیده نمی شود.

زخم آلوده ( (Contaminated wound):

دراین حالت باکتری در سطح زخم وجود دارد و خطر تهاجم میکروارگانیسم های پاتوژن و بیماریزا نیز بالاست. تمام انواع زخم با باکتریها آلوده می باشند در واقع هیچ زخمی استریل نیست. زخم آلوده بهبود پیدا می کند ولی زخم عفونی بهبود نمی یابد.

زخم کلونیزه (Colonized wound):

دراین حالت تعداد میکروارگانیسم های بیماریزا افزایش یافته ولی به دلیل مقاومت مناسب سیستم ایمنی بیمار در مقابل فعالیت باکتریها علائم کلاسیک عفونت وجود ندارد.

 

زخم عفونی (Infected wound):

باکتریها به زخم حمله کرده و علایم بالینی عفونت: قرمزی، گرما، افزایش درد و اگزودای زخم مشهود است.

 

 

 

 

علائم عفونت زخم

برش و پارگی در پوست در اثر جراحی یا آسیب دیدگی، به باکتری‌ها اجازه می‌دهد که وارد بدن شوند و شروع به تکثیر کنند. شناسایی اولین نشانه‌های عفونت زخم، به متخصصین مراقبت از سلامت اجازه می‌دهد تا به سرعت از گسترش عفونت جلوگیری کنند و روند درمانی را آغاز نمایند. در ادامه به معرفی و بررسی هر گونه علائم عفونت زخم که میتواند به تشخیص آن کمک کند می پردازیم.

 

چرک و تخلیه

این یک عفونت بسیار جدی است و هیچ چیزی عادی در مورد آن وجود ندارد. هنگامی که بریدگی به هر دلیلی آلوده می شود، تشکیل چرک شروع می شود. می توانید ترشح یک مایع سبز مایل به زرد را ببینید. همچنین در بعضی موارد، چرک همراه با خون دیده می شود.در صورت ایجاد چرک بعد از بریدن یا خراشیدن، باید دو نکته را جستجو کنید، رنگ و بو. اگر چرکی که بوی ناخوشایند و / یا رنگ سبز داشته باشد، این یکی از علائم عفونت زخم است که باید فورا با پزشک خود تماس بگیرید. اما یک ماده زرد رنگ روی برش یا خراش، جای نگرانی ندارد. در این صورت آنچه مشاهده می‌کنید در واقع چیزی به نام بافت دانه‌ای است که جزئی از روند بهبودی است و نباید با چرک اشتباه گرفته شود.

 احساس ناراحتی و بیماری

سوال کردن در مورد احساس بیمار می‌تواند بخش مهمی از ارزیابی و بررسی علائم عفونت زخم باشد. معمولاً بیماران بعد از جراحی یا آسیب دیدگی به مرور زمان بهبود پیدا می‌کنند و باید هر روز احساس بهتری نسبت به روز قبل داشته باشند. احساس خستگی، کمبود انرژی و شدیدتر شدن بیماری در اینگونه افراد می‌تواند یکی از علائم عفونت زخم موضعی یا سیستمیک در بدن آن‌ها باشد. گاهی اوقات ممکن است بیمارانی که از جراحی و آسیب دیدگی بهبود پیدا کرده‌اند، ابتدا مدتی احساس خوبی داشته باشند اما به یکباره حس کنند بدتر شده‌اند و احساس ناراحتی و بیماری مجدداً در آن‌ها بروز کند. به این ترتیب همانطور که اشاره کردیم سؤال کردن در مورد احساسات بیمار می‌تواند در ارزیابی شما نقش اساسی ایفا کند.

 

کاهش عملکرد و توان حرکتی

 

از دست دادن توانایی بیمار در جابجایی  عادی ناحیه آسیب دیده و زخمی، ممکن است یکی دیگر از علائم عفونت زخم باشد. هرچند باید این نکته را در نظر داشت که گاهی ممکن است جراحی و آسیب دیدگی باعث مشکلات حرکتی شود، با این حال در اکثر موارد زخم‌ها به اعصاب، رباط‌ها، تاندون‌ها، استخوان‌ها و مفاصل آسیبی نمی‌رسانند. به این ترتیب، اگرچه معمولاً تلاش بیمار برای جابجایی قسمت آسیب دیده ممکن است باعث سوزش، بی حسی و سوزن سوزن شدن نواحی اطراف زخم شود، اما در هر حال بیمار باید بتواند بدون مشکل و درد زیاد ناحیه آسیب دیده بدن خود را جا به جا کند. عدم توانایی در جا به جایی می‌تواند نشانه مهمی از عفونت زخم باشد.

 

قرمزی اطراف زخم

 

طبیعی است که پوست اطراف زخم برای مدتی ملتهب و قرمز شود یا حتی کمی درد داشته باشد. حتی ممکن است بافت این ناحیه گونه‌ای تغییر شکل دهد که با چرک اشتباه گرفته شود. ولی زمانی باید به این علائم عفونت زخم مشکوک شد که با گذشت زمان نه تنها وضعیت پوست بهتر نشود، بلکه شرایط وخیم‌تری پیدا کنند. قرمزی اطراف زخم می‌تواند نشان دهنده روند درمان باشد، ولی در صورتی که این رنگ ماندگار شده یا حتی در ناحیه اطراف نیز گسترش پیدا کرده است، احتمال دارد از علائم عفونت زخم باشد. در این شرایط باید به سراغ پزشک باتجربه بروید.

 

پوست داغ در اطراف زخم

 

اگرچه احساس مقدار کمی گرما در اطراف زخم کاملاً طبیعی است؛ اما وقتی با لمس کردن اطراف زخم متوجه داغ شدن آن می‌شوید و این حرارت بالا بعد از مدتی فروکش نمی‌کند، این موضوع نشانه‌ای از مبارزه بدن با عفونت است و میتواند جزو علائم عفونت زخم محسوب شود.

آزاد شدن مواد شیمیایی وازواکتیو (مواد تاثیر گذار بر رگ‌های خونی) که جریان خون را در نواحی اطراف زخم افزایش می‌دهد، باعث داغ شدن پوست اطراف زخم می‌شود. علاوه بر این، دستگاه ایمنی بدن با ارسال لنفوسیت‌ها برای تولید آنتی بادی‌ها و از بین بردن پاتوژن ها به همراه فاگوسیت ها که باکتری‌های مرده را از بین می‌برند، باعث ایجاد گرمای بیشتر می‌شود.

 

درد زخم فروکش نمی‌کند

 

بدیهی است که بریدگی‌ها و خراشیدگی‌های جزئی بیشتر درد دارند. اما اگر دردتان به جای بهبود تدریجی، تا حدی به نظر می‌رسد که غیر طبیعی باشد یا شدت پیدا کرده است، وقت آن است که آن را از علائم عفونت زخم دانسته و در مورد عفونت احتمالی به پزشک مراجعه کنید. این‌ها دیگر سیگنال‌های درد هستند که هرگز نباید از آن‌ها چشم پوشی کرد.

 

 تب بیشتر از 38 درجه

 

معمولاً بیشتر بیماران بعد از جراحی تب خفیف کمتر از 38 درجه را تجربه می‌کنند. اما اگر تب به 38 یا بیشتر برسد و همچنان به بالارفتن ادامه دهد، می‌تواند از علائم  عفونت زخم باشد. بیمارانی که تب دارند ممکن است دچار سردرد و کاهش اشتها شوند. در این شرایط با استفاده از پانسمان‌های ضد میکروبی می‌توان زخم‌های عفونت کرده را تا حدودی درمان کرد.

 

 

 

 

خطرات و عوارض عفونت زخم

 

اگر فردی برای عفونت زخم معالجه نکند ، می تواند این عفونت در سایر نقاط بدن نیز گسترش یابد، که ممکن است منجر به عوارض جدی شود، از جمله:

سلولیت

سلولیت یک عفونت از لایه ها و بافت های عمیق تر پوست است و می تواند باعث تورم ، قرمزی و درد در ناحیه آسیب دیده شود. علائم دیگر می تواند شامل تب ، سرگیجه و حالت تهوع و استفراغ باشد.

پوکی استخوان

پوکی استخوان یک عفونت باکتریایی استخوان است و علائم آن شامل درد ، قرمزی و تورم در ناحیه آلوده است. خستگی و تب علائم دیگری است که ممکن است مبتلایان به استئومیلیت را تحت تأثیر قرار دهد.

سپسیس

سپسیس یک واکنش ایمنی شدید است که گاهی اوقات با ورود یک عفونت به جریان خون ممکن است رخ دهد. سپسیس می تواند منجر به نارسایی اندام های متعدد شود و تهدید کننده زندگی است. براساس CDC ، تقریباً ۲۷۰،۰۰۰ نفر در ایالات متحده هر سال بر اثر سپسیس می میرند.

فاشیای گره دهنده نوعی بیماری نادر است که در هنگام گسترش عفونت باکتریایی در بافتی به نام آستر فیشال که در اعماق پوست قرار دارد رخ می دهد. فاشئیت نکست آور یک اورژانس پزشکی است که باعث آسیب و درد شدید پوست می شود و می تواند در سراسر بدن گسترش یابد.

 

 

 

راه های درمان عفونت زخم

نحوه درمان زخم عفونی، به شدت زخم، محل زخم و اینکه آیا مناطق دیگر را تحت تاثیر قرار داده است، بستگی دارد. میزان سلامت بدنی شما و مدت زمان وجود زخم با روند بهبود درمان زخم عفونی شما دارد.

با توجه به میزان عفونت زخم شما، ممکن است پزشک متخصص، اقدام به پاک کردن زخم شما با وسیله مناسب کند.

  • وکیوم تراپی یا خلا زخم ممکن است روی زخم عفونی شما تاثیر مثبتی داشته باشد و به بهبودی آن کمک کند.
  • اوزون تراپی یا اکسیژن درمانی یکی دیگر از راه های درمان زخم عفونی محسوب می شود. با استفاده از روش اوزون تراپی، اکسیژن بیشتری به بافت های زخم شما می رسد و روند بهبود زخم شما را تسریع می بخشد.
  • اگر شدت عفونت زخم شما زیاد باشد، ممکن است نیاز به جراحی برای پاک کردن زخم و حذف بافت آلوده و یا برداشتن شی خارجی از زخم، باشد.
  • تجویز دارو: ممکن است در برخی از موارد، پزشک معالج شما مصرف آنتی بیوتیک ها را به طور موضعی و یا به صورت خوراکی، تجویز کند. لازم به ذکر است مصرف هر نوع دارویی باید تحت نظر پزشک و به تجویز وی صورت گیرد. از مصرف خودسرانه دارو بپرهیزید. در برخی از حالات عفونت شدید ممکن است آنتی بیوتیک های وریدی برای مقابله با عفونت شدید خون تجویز شود.

 

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

اسکرول به بالا